Maggal Touba

De grote uittocht uit Dakar is weer begonnen omdat de komende dagen zeker een miljoen Senegalezen zich in Touba verzamelen voor de jaarlijkse grote Maggal om de het vertrek in ballingschap van Amadou Bamba, stichter van de Mouridiyya, te herdenken.

Maggal is Wolof voor: hulde brengen, vereren, vieren. En dat doen dan ook jaarlijks tussen de 1 en 2 miljoen Mouriden tijdens de grote Maggal van Touba. Het is zonder twijfel een van de grootste happenings van het jaar. Het is een ware volksverhuizing die niemand in het land (mouride of niet) onberoerd laat. Gelovigen trekken naar Touba gebruikmakend van alles dat als transportmiddel dienst kan doen. In die periode is er nauwelijks nog een taxi of bus te vinden in Dakar.
De oorsprong van deze magal is het onvrijwillige vertrek van Cheikh Amadou uit Senegal in 1895. Hij werd door de Fransen voor een periode van 7 jaar verbannen naar Gabon. Met als doel zijn moraal en dat van zijn volgelingen te breken. Maar het mouridisme groeide in kracht, ook tijdens de afwezigheid van zijn spirituele leider.
Met de Maggal herdenken mouriden het vertrek van hun gids naar Gabon (en niet zijn terugkeer zoals vaak gedacht wordt).

Behalve het herdenken van vertrek van de Cheikh is het met name een demonstratie van dankbaarheid (naar God en de Cheikh) en verbondenheid en solidariteit van de mouriden. De eerste Maggal vond plaats in 1928, een jaar na Bamba's dood en omvatte een aantal verplichtingen die in willekeurige volgorde werden uitgevoerd:

• Audientie bij de grote Khalief van Touba (directe nazaat van Bamba)
  De gelovigen melden zich bij het huis van Khalief om daar persoonlijk een gift te doneren (meestal geld maar ook geiten en kippen). Het is echter door de enorme groei van deelnemers onmogelijk iedereen persoonlijk te ontvangen.

• Bezoek aan de grote moskee
  De grote moskee van Touba biedt momenteel plaats aan 6000 gelovigen (sinds de laatste uitbreidingen). Gedurende de Magal is de moskee dag en nacht afgeladen vol.

• Mediteren bij het graf van Bamba
  Het graf van Cheikh Amadou Bamba bevindt zich in de grote moskee, in een rijkelijke gedecoreerde kamer. De tombe zelf is afgeschermd met een gouden hekwerk. Pelgrims raken de deurpost of het hek aan en wrijven vervolgens hun handen over hun voorhoofd, haar en gezicht om de heilige aanraking optimaal te benutten. Deze aanraking geldt als baraka (zegen). Ook hier is het door het grote aantal mensen niet langer mogelijk bij het graf te mediteren. Mensen kunnen slechts in rijen langs het graf lopen.

• Bezoek aan de eigen marabout
  De meeste pelgrims verblijven tijdens de Maggal op het erf van hun eigen marabout. Deze worden bedolven onder giften van hun talibe. De meeste giften worden meteen gebruikt om de aanwezige pelgrims van eten en drinken te kunnen voorzien (iedereen wordt ruimhartig van eten voorzien).

• Bezoek aan de heilige baobab op de begraafplaats
  Onder deze boom kreeg Cheikh Amadou Bamba een visioen waarin de engel Gabril hem de plek duidde waar eens een moskee en een heilige stad zouden verrijzen. Vrouwelijke pelgrims bezoeken hier de graven van Bamba's belangrijkste vrouwen en de graven van vrouwen van andere hooggeplaatste Mouriden.

Verder is het mogelijk deel te nemen aan een aantal andere activiteiten:

• Bezoek aan belangrijke Baye Fall Marabouts in Mbacké (7 km van Touba). Velen ondernemen de bedevaart lopend.
  Deelnemen aan de vele gezangen die 's nachts in de stad plaatsvinden. Gezeten op matten onder tentzeil, vaak verlicht door groene TL-buizen leiden bekende voorzangers de religieuze gezangen. Veelal prijsliederen voor Bamba en gedichten geschreven door Bamba gaan de hele nacht door en brengen de gelovigen in een extase.

• Wandelingen door de hele stad. De aanraking van de blote voeten met het zand van Touba wordt wederom als een baraka ervaren.

• Water drinken van de bron, Zamzam. Deze zou op miraculeuze wijze zijn ontstaan toen Bamba zijn stad had gekozen in deze semi-woestijn. Baraka wordt ontvangen met dit water. Behalve baraka ook cholera, hierdoor was de bron een aantal jaren niet toegankelijk voor publiek

• Een hele grote groep pelgrims neemt deel aan de maggal door mee te werken aan de organisatie ervan: orde houden, voedsel bereiden en uitdelen, het verzorgen van pelgrims, uitdelen van water bij moskee waar mensen vaak uren moeten wachten etc.

De Maggal is op een vastgestelde datum maar de dagen ervoor en met name de dagen erna worden volledig door de pelgrims in beslag genomen. Dit moet ook wel omdat een relatief kleine stad als Touba de enorme stroom pelgrims niet kan verwerken. De extra dagen stellen mensen in staat een aantal verplichtingen van de bedevaart uit te kunnen voeren.
Velen beschouwen de pelgrimage naar Touba als alternatief voor een bedevaart naar Mekka, die voor velen niet bereikbaar is omdat de kosten die daaraan verbonden zijn erg hoog liggen.
( http://bambafall.nl/touba/touba_magal.htm )

Ook de Senegalese kranten zijn er weer druk mee en de Tvstations zenden allerlei specials uit om van de Maggal verslag te doen, ook via de website van Hizbut Tarqiyya is het te volgen:
http://htcom.sn/article1761.html
http://www.seneweb.com/news/elections2007/article.php?artid=21132
http://www.seneweb.com/news/elections2007/article.php?artid=21138

Er is recentelijk een mooi fotoboekje uitgegeven met foto's van Touba tijdens de maggal:

















Touba : Voyage au coeur d’un islam nègre - Eric Guglielmi & Tidiane Dioh