VN roept Senegal op ex-dictator Habré uit te leveren aan België

VN roept Senegal op ex-dictator Habré uit te leveren aan België

De Verenigde Naties hebben Senegal opgeroepen om zo snel mogelijk de voormalige president van Tsjaad, Hissène Habré, te berechten. Het land wordt verzocht Habré vooral niet uit te leveren aan een ander land dan België, waar in 2000 een klacht werd ingediend tegen de voormalige president voor misdaden tegen de mensheid.

Proces
Senegal beschikt naar eigen zeggen niet over de benodigde fondsen om het proces te organiseren. Er zou 27 miljoen euro nodig zijn. Het land denkt er bovendien over Habré uit te wijzen naar een ander land. De Verenigde Naties hebben een onderhoud gevraagd met de ambassadeur van Senegal om het land aan te sporen spoed te zetten achter het proces.

Oorlogsmisdaden
Senegal werd twee jaar geleden aangewezen door de Afrikaanse Unie om Habré te berechten voor misdaden tegen de mensheid, oorlogsmisdaden en folterpraktijken. De voormalige president woont al zeventien jaar in Dakar. (belga/dea)
14/11/08 19u14

Maandag 15 december 20.55-21.49 uur
Nederland 2

Hoe slagen twee mannen erin een oud-dictator voor het gerecht te slepen? Het gaat om voormalig dictator Hissène Habré van Tsjaad. Tijdens zijn bewind werd toen duizenden mensen gemarteld en vermoord. Habré is nooit berecht voor deze misdaden. Maar daarin lijkt verandering te komen dankzij de inspanningen van mensenrechtenactivist Reed Brody. Klaartje Quirijns maakte een documentaire over het werk van Brody. Op het documentaire festival IDFA in Amsterdam ging de film in première.

Hissène Habré wordt verantwoordelijk gehouden voor de moord op 40.000 mensen. Daarnaast zou hij zo'n 200.000 mensen hebben laten martelen. Na de staatsgreep in 1990 van de huidige president Idriss Déby, vluchtte Habré naar Senegal, waar hij sinds die tijd in grote luxe in twee villa's aan het strand woont.
In de documentaire "The Dictator Hunter" van Klaartje Quirijns is te zien hoe Hissène Habré dankzij het niet aflatende werk van twee mannen toch berecht gaat worden.

Zingend overleven
The Dictator Hunter begint met beelden van een zachtjes zingende zwarte man die aan komt lopen door een straat in New York. Het is Souleyman Guengueng, een van de slachtoffers van het regime van Habré.
Guengueng vertelt dat hij de meest vreselijke martelingen en gevangenschap heeft overleefd door te blijven zingen. Hij is samen met de Amerikaanse mensenrechtenadvocaat Reed Brody een van de drijvende krachten achter de poging Hissène Habré te laten berechten voor zijn misdaden.

Documentairemaakster Klaartje Quirijns ziet in Quenqueng en Brody twee vastbesloten mannen die allebei vanuit een andere achtergrond strijden voor hetzelfde doel. "Ik liep al lange tijd rond met het idee een documentaire maken over een dictator en zijn slachtoffers. Ik wilde weten hoe iemand die verantwoordelijk is voor de dood van duizenden mensen s'ochtends gewoon een ontbijtje kan eten?"

Vastberaden
Dankzij een vriendin in New York komt Quirijns in contact met Reed Brody, een advocaat van mensenrechtenorganisatie Human Rights Watch die al geruime tijd bezig is bewijsmateriaal te verzamelen over de misdaden van Hissène Habré. Hij brengt haar in contact met Suleyman Guengueng. "Ik zag door die twee mannen meteen de film voor me," zegt Quirijns.
De vastberadenheid van Reed Brody wordt zichtbaar in de film als VN Hoge Commissaris van de mensenrechten Louise Arbour hem vraagt voor haar te komen werken. Na lang aarzelen weigert Brody deze prestigieuze baan in Genève, waar hij een riant salaris kan verdienen. Hij wil de slachtoffers van Habré niet in de steek laten.

Voor Klaartje Quirijns was de ontmoeting met de weduwes van de slachtoffers van Habré het indrukwekkendste moment tijdens het maken van de documentaire. Zij ontmoette de vrouwen op een begraafplaats in Tsjaad waar de lijken destijds in kuilen werden gegooid.
"Wij wisten dat de vrouwen naar de begraafplaats zouden komen en dat het voor velen van hen de eerste keer was. Allemaal zijn ze broers, zonen en echtgenoten verloren tijdens het wrede regime van Habré. Toen ze op de begraafplaats aankwamen begonnen ze allemaal plotseling te huilen en te schreeuwen. Dat was heel emotioneel, ik kon helemaal niet meer kijken wat mijn cameraman deed, omdat ik zelf ook moest huilen."

http://www.thedictatorhunter.com/